De ‘Groep Hiëronymus’ zoals we die vandaag kennen, is ontstaan in 1839, met de Congregatie Broeders Hiëronymieten.

Het startte met een weeshuis...

Sinds 1717 bestaan er weeshuizen in Sint-Niklaas, veelal in handen van religieuzen. Wanneer in 1813 een jongensweeshuis wordt gesloten, moeten de wezen weer door particulieren worden opgevangen. De nood aan een ‘gesticht’ ontstaat dan ook meteen. De Commissie der Godshuizen koopt daarom in 1826 een pand op een oppervlakte van 2 hectaren aan, gelegen tussen de Nieuwstraat en de Dalstraat. In september 1827 nemen de eerste 6 weesjongens er hun intrek. Een Broeder van Liefde wordt de eerste directeur. Hij moet echter, onder impuls van het Nederlands bewind, zijn ambt neerleggen, omdat de Congregatie toen nog niet officieel erkend was. Leken nemen opnieuw de taken over.

In 1835 geeft de voorzitter van de Burgerlijke Godshuizen de opdracht ‘om enige mannen te zoeken die, in geestelijke gemeente verenigd, zich zouden wijden aan het oppassen van… krankzinnigen’. Een krankzinnigengesticht en een weeshuis maken het bestaan van een kleine kloostergemeenschap bijgevolg zinvol en leefbaar.

Het duurt nog tot 1839 eer Monseigneur Delebecque een voorlopige kloosterregel goedkeurt die de Broedergemeenschap, gevormd naar het voorbeeld van de Heilige Hiëronymus Emiliani, officieel maakt. In 1841 richtten de Broeders hun eerste Broederschool op, in 1852 hun eerste instituut voor geesteszieken. Zo ontstaat een lange traditie van Broeders Hiëronymieten, die zich hun hele leven volledig ten dienste zullen stellen van zorg en onderwijs voor de meest kwetsbaren onder de medemens.

Met karige toelagen, hard werk en de weinige roepingen die het Bestuur der Burgerlijke Godshuizen in die tijd toeliet, slagen de Broeders erin hun verzorgende en opvoedende taak waar te maken van bij de start. De Congregatie groeit. In de loop van haar bestaan groeit de Congregatie uit tot meer dan 160 Broeders, allen actief in de ziekenhuizen en de scholen, van Poperinge tot Borgloon, van Deinze tot Maldegem, van Beveren-Waas tot Sint-Niklaas, van Stekene tot Lokeren.

De huidige vestigingen van de 13 scholen van Katholiek Onderwijs Land van Waas, de zorginstelling Emiliani voor volwassenen met een beperking en de 2 psychiatrische ziekenhuizen Sint-Hiëronymus en Psychiatrisch Centrum Gent-Sleidinge situeren zich allemaal in Sint-Niklaas, Belsele, Nieuwkerken-Waas, Stekene, Lokeren, Gent en Sleidinge.

Patroonheilige van de Congregatie

De Broeders hebben hun werk altijd ondernomen met het model voor ogen van de moedige 15de-eeuwse Venetiaanse edelman Hiëronymus Emiliani. Hij liet destijds zijn titels en bezit voor wat ze waren en zette zich in voor de kansarmen, tot hij er zelf lichamelijk aan ten onder ging. De Broeders kozen in 1839 deze man tot hun patroonheilige en tot bezieler van al hun ondernemingen. Deze bezieling werd gesterkt door de woorden van Johannes, die stelt: ‘Laat ons beminnen, metterdaad en in waarheid.’ – ‘diligamus opere et veritate’. Precies deze uitspraak is tot op vandaag hun kernspreuk gebleven.